Przypadek Alyssy nie jest odosobniony. Rak głowy i szyi jest szóstym pod względem częstości występowania nowotworem na świecie i jest odpowiedzialny za 900 000 przypadków oraz 400 000 zgonów rocznie. W Indiach nowotwory głowy i szyi częściej występują u mężczyzn niż u kobiet, a częstość występowania przekracza 20 na 100 000 przypadków, przy czym najczęstszym jest rak jamy ustnej i języka.
Rak głowy i szyi to zbiorcze określenie zespołu heterogennych nowotworów, które atakują okolicę głowy i szyi, taką jak wargi i usta (jama ustna) oraz inne powiązane narządy, takie jak gardło (gardło), zatoki, jama nosowa, krtań (krtań), i gruczoły ślinowe. Objawy obejmują problemy z mówieniem, żuciem, jedzeniem, ból podczas połykania, przewlekłe infekcje zatok, krwawienia z nosa, ból zębów, obrzęk pod brodą lub szczęką, drętwienie skóry twarzy lub osłabienie mięśni twarzy oraz białą lub czerwoną plamę na twarzy. język, dziąsła lub policzek. Do najczęstszych czynników ryzyka zalicza się używanie wyrobów tytoniowych, nadmierne spożycie alkoholu, żucie paanu, historię rodzinną, narażenie na promieniowanie lub niebezpieczne środowisko pracy, pochodzenie i zaburzenia genetyczne. Kilka badań wykazało, iż wirus HPV jest przyczyną prawie 25% nowotworów głowy i szyi w niektórych częściach świata.
Zaawansowany rak głowy i szyi charakteryzuje się bardzo złym rokowaniem i jest bardzo agresywny ze względu na swój heterogenny i immunosupresyjny charakter. W wielu przypadkach raka nie można wyleczyć i może nastąpić nawrót, co powoduje maksymalną liczbę zgonów. Dlatego tak ważne jest zrozumienie objawów i czynników ryzyka, aby umożliwić pacjentowi zwrócenie się o uwagę i opiekę na samym początku. Wraz z postępem technologii i badań biologicznych pojawiły się nowe metody terapeutyczne, które mogą skutecznie i skutecznie zwalczać ten nowotwór.
Podejścia chirurgiczne: Lepsze zrozumienie biologicznego postępu nowotworów głowy i szyi przesunęło punkt ciężkości z chirurgii radykalnej na chirurgię zachowawczą, mającą na celu zachowanie funkcji życiowych i estetyczny wygląd. Ponadto dostępność technik mikrochirurgicznych umożliwiła rekonstrukcję niemal każdej części regionu głowy i szyi w celu przywrócenia formy i funkcji. Ponadto pojawiło się kilka minimalnie inwazyjnych metod chirurgicznych, które umożliwiają usuwanie guzów, minimalizując wpływ i następstwa operacji otwartej. Jedną z takich metod jest przezustna chirurgia laserowa, która polega na wykorzystaniu wiązki lasera do wycięcia guzów w krtani lub części ustnej gardła. Metoda ta jest małoinwazyjna i nie wymaga zewnętrznych nacięć. Wykazał się doskonałą obietnicą w zakresie zachowania funkcji mowy i kontrolowania rozprzestrzeniania się choroby.
Przezustna chirurgia robotyczna w leczeniu raka jamy ustnej i gardła polega na użyciu robotycznych narzędzi w celu uzyskania dostępu do guza przez usta, bez konieczności wykonywania jakichkolwiek zewnętrznych nacięć. Metoda ta pomaga zachować zdolność mówienia i połykania oraz skraca czas powrotu do zdrowia.
Zwiększać
Endoskopia przeznosowa służy do usuwania raka zatok i nosa, guzów nosogardła i innych guzów podstawy czaszki przy minimalnym ryzyku blizn i powikłań.Inną innowacyjną metodą jest Operacja Mohsa dla różnych typów raka skóry. Metoda ta polega na usunięciu cienkich warstw skóry i badaniu każdej warstwy pojedynczo. Procedurę kontynuuje się do momentu pojawienia się zdrowej, wolnej od nowotworu tkanki. Z biegiem lat metoda ta została udoskonalona i jest uważana za najbardziej precyzyjną metodę leczenia raka skóry, charakteryzującą się 99% skutecznością. Tylko w niektórych przypadkach chirurg wykonuje operację rekonstrukcyjną zaraz po zabiegu.
Radioterapia: Postęp w dziedzinie radioterapii onkologicznej zwiększył precyzję i skuteczność radioterapii. Metodę tę stosuje się jako leczenie ostateczne lub pooperacyjne, aby zapobiec nawrotowi raka. Jedną z takich metod jest użycie wiązki protonów. Metoda ta zmniejsza uszkodzenie tkanek otaczających guz i ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Inną metodą jest radioterapia z modulowaną intensywnością, która polega na wykorzystaniu zaawansowanego programu komputerowego i metalowego urządzenia zwanego kolimatorem w celu dostosowania i ukształtowania wiązek promieniowania zgodnie z dokładnymi wymiarami obszaru poddawanego zabiegowi. Przed zabiegiem wykonuje się tomografię komputerową w celu stworzenia trójwymiarowej mapy guza, a także skany PET, CT i MRI w celu oceny jego zarysu. Metoda ta zapewnia dostarczenie jedynie precyzyjnych dawek promieniowania, co ogranicza uszkodzenia otaczających zdrowych tkanek. Bardziej zaawansowaną formą powyższej metody jest stereotaktyczna radioterapia ciała. Metoda ta wymaga mniejszej liczby zabiegów, może zmniejszyć ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i poprawić wyniki w porównaniu z konwencjonalną radioterapią.
Immunoterapia: Rozwój w dziedzinie onkologii medycznej doprowadził do wprowadzenia nowszych metod leczenia. Immunoterapia to jedna z takich metod, która ćwiczy układ odpornościowy organizmu w zakresie wykrywania i zwalczania komórek nowotworowych. Udowodniono, iż jest skuteczny w leczeniu czerniaka (rodzaju raka skóry) i raka płuc. Do leczenia nowotworów głowy i szyi zatwierdzono dwa leki, które wywołują reakcję układu odpornościowego. Jednakże leki te przez cały czas znajdują się w fazie badań klinicznych mających na celu dokładne określenie ich zastosowania w leczeniu nowotworów głowy i szyi.
Testy genomowe: W czasach, gdy opieka zdrowotna ma charakter bardziej osobisty i dostosowany do indywidualnych potrzeb każdego człowieka, badania genomiczne powoli stają się istotną częścią diagnostyki i leczenia raka głowy i szyi. Ponieważ niektóre formy raka głowy i szyi można powiązać z mutacjami genetycznymi, co sprawia, iż konwencjonalne leczenie jest nieskuteczne, badania genomiczne mogą pomóc w ocenie wzrostu nowotworu i odpowiedzi na leczenie. Dzięki testom genomicznym lekarze mogą rozpoznać te unikalne czynniki, tworząc dostosowane do indywidualnych potrzeb plany leczenia i terapie celowane, aby móc praktykować medycynę precyzyjną.
Badania kliniczne: Lekarze i naukowcy prowadzą badania w celu przetestowania nowych metod leczenia, które mogą zapewnić pacjentom najbardziej zaawansowaną dostępną terapię przeciwnowotworową, czasami choćby na wiele lat przed jej powszechnym udostępnieniem. Wyniki badań klinicznych oferują stopniowy wzrost prawdopodobieństwa wyleczenia raka.
Zarządzanie i leczenie nowotworów głowy i szyi wymaga czegoś więcej niż tylko leków i operacji, ale także zrozumienia ich przyczyn. Uzbrojeni w wiedzę i poddając się badaniom przesiewowym w celu wykrycia objawów, ludzie mogą skutecznie zapobiegać chorobie. Wysiłki te są wspierane przez zaawansowane i minimalnie inwazyjne metody leczenia, których celem jest zachowanie funkcji narządów. Rak może wydawać się zatrzymaniem, ale przy świadomości i odpowiednich narzędziach nie musi tak być, budząc nadzieję u wielu pacjentów i pomagając im odważnie walczyć z chorobą.
(Autor: dr Jatin P. Shah, MD, FACS – chirurg głowy i szyi MSK)
