25 kwietnia miał miejsce Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem. To druga po zanieczyszczeniu powietrza przyczyna środowiskowa problemów zdrowotnych Europejczyków – przypomina Agencja Informacyjna.
Międzynarodowy Dzień Świadomości Zagrożenia Hałasem obchodzony jest 25 kwietnia, a pierwsze obchody odbyły się w 1995 r. z inicjatywy Ligi Niedosłyszących. W Polsce dzień ten wpisany został do kalendarza jako święto w 2000 r. w celu propagowania wiedzy na temat powszechnej obecności hałasu w środowisku człowieka i jego szkodliwego wpływu na zdrowie oraz sposobów jego zmniejszania.
16.600 rocznie przedwczesnych zgonów w państwach Unii Europejskiej spowodowanych hałasem.
W wielu europejskich miastach ponad połowa mieszkańców narażona jest na hałas przekraczający wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), odpowiedzialna za zdrowie publiczne). Ta zaleca, aby hałas w ciągu dnia nie przewyższał 55 dB. Tymczasem, choćby głośne rozmowy gości w restauracji generują ok. 70 dB. Z badań Europejskiej Agencji Środowiska wynika, iż zanieczyszczenie hałasem odpowiada rocznie za 16.600 przedwczesnych zgonów w krajach UE.
Hałas groźny dla zdrowia i życia
Zanieczyszczenie hałasem jest coraz większym problemem dla środowiska, w tym ludzi. Hałas zakłóca sen i utrudnia naukę w szkole, może też powodować lub nasilać wiele problemów zdrowotnych. W Europie największym źródłem hałasu w środowisku jest ruch drogowy. Według Światowej Organizacji Zdrowia hałas jest drugą, po smogu, najważniejszą przyczyną środowiskową złego stanu zdrowia Europejczyków. Z raportu Europejskiej Agencji Środowiska „Hałas w Europie 2020” wynika, iż odpowiada on rocznie za 16.600. przedwczesnych zgonów w państwach Unii Europejskiej..
Hałas przyczyną rozwoju 48.000. nowych przypadków choroby niedokrwiennej serca
„Raport „Hałas w Europie 2020” zawiera szczegółowe dane. Warto je przypomnieć – hałas może być przyczyną rozwoju 48.000. nowych przypadków choroby niedokrwiennej serca. Powoduje też przewlekłą drażliwość (22.000.000 osób), poważne zakłócenia snu (6.500.000 osób), a jedynie z powodu hałasu emitowanego przez samoloty 12.500 dzieci w wieku szkolnym ma problem z czytaniem.” – Wylicza prof. Henryk Skarżyński, otorynolaryngolog, audiolog, foniatra, dyr. Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach.
Skala decybeli i związane z tym zagrożenia
Natężenie dźwięku mierzone jest w jednostkach zwanych decybelami. Zakres percepcji hałasu wynosi od 0 do 140 decybeli;
- 0 decybeli jest dla ludzi niesłyszalna,
- 10 decybeli to szept
- 30 decybeli to szelest liści
- 35 decybeli to nieszkodliwy dla zdrowia jest poziom hałasu
- 50-60 decybeli – normalna rozmowa,
- 70 decybeli – rozmowy w restauracji
- 80 decybeli należy traktować jako próg alarmowy, oznaczający konieczność podjęcia kroków ograniczających dalsze narastanie hałasu, jednak granica bywa często przekraczana, szczególnie w większych miastach,
- 90 decybeli – dźwięk motocykla
- 100 decybeli – muzyka w słuchawkach, którą słyszą również osoby dookoła,
- 140 decybeli prowadzi do utraty słuchu.
- 150 decybeli (np. hałas generowany przy starcie rakiety) następuje pęknięcie błony bębenkowej w uszach,
- 200 decybeli może dojść do uszkodzenia płuc.
Normy pracy w szczególnym hałasie
Zgodnie z polskim prawem najwyższe dopuszczalne natężenie hałasu odniesione do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy wynosi 85 dB. Praca w ciągłym hałasie w granicach 95-100 dB nie może trwać dziennie dłużej niż 40-100 minut, zaś praca w hałasie do 110 dB nie dłużej niż 10 minut dziennie.
Hałas zwiększa ryzyko zawału serca, udaru czy nadciśnienia tętniczego
– Długotrwałe narażenie na hałas powyżej 75 decybeli to wyższe ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, wrzodów żołądka, cukrzycy, to także większe ryzyko zawału czy udaru. Wzrasta wówczas stężenie wydzielanej adrenaliny – wyjaśnia prof. Henryk Skarżyński. Dodaje, iż zagrożenie hałasem nie jest związane jedynie z decybelami. Istnieje też tzw. smog akustyczny, czyli dźwięki o mniejszym natężeniu, ale występujące długotrwale, o zbyt wysokich lub niskich częstotliwościach, które także mogą wpływać negatywnie na psychikę oraz problemy zdrowotne, w tym stopniowo pogarszać słuch.
Skarżyński: musimy osiągnąć równowagę między światem ciszy, a światem dźwięków
Prof. Henryk Skarżyński, tłumacząc, w jaki sposób można dbać o swój słuch, podkreślił, iż powinniśmy szanować ciszę. – Cisza daje możliwość odpoczynku komórkom zmysłowym w obrębie ucha wewnętrznego, ale także układowi krążenia, nerwowemu oddechowemu czy pokarmowemu – mówi. I dodaje: – Jednak jak w każdym aspekcie życia, tak i tutaj powinniśmy znaleźć równowagę. Rodzice nastoletnich pacjentów często pytają mnie, czy ich dzieci mogą słuchać muzyki i jak długo. Niektórzy myślą, iż powiem – nie wolno! Tak nie jest. Muzyka jest nam potrzebna do życia jak słońce. Trzeba tylko korzystać z tego przywileju i daru jej odbioru rozsądnie.
Jakie działania należy podjąć, aby zminimalizować ryzyko negatywnego wpływu hałasu na zdrowie?
Warto unikać hałaśliwych miejsc lub ograniczać czas przebywania w nich, w razie potrzeby zakładać nauszniki chroniące przed hałasem lub używać zatyczek do uszu, w miarę możliwości zmniejszać głośność sprzętów czy urządzeń, przyzwyczajać się do dźwięków o mniejszym natężeniu. Należy też badać słuch.
