Pończochy na żylaki – dla kogo?
Pończochy na żylaki są popularnym określeniem odzieży kompresyjnej, niezbędnego elementu ubrania zarówno podczas profilaktyki zdrowotnej przy chorobach żył, jak i wsparciu leczenia po zabiegu. Skuteczność pończoch zależna jest od adekwatnego dobrania ich do kształtu nogi oraz stopnia nacisku na kończynę. Na co należy zwrócić uwagę wybierając je dla siebie?
Jak działają pończochy uciskowe?
Żyły kończyn dolnych zaopatrzone są w zastawki, które uniemożliwiają cofanie się krwi. o ile zastawki nie działają prawidłowo, krew pod wpływem siły grawitacji spływa w dół i zalega w żyłach kończyn dolnych powodując ich stopniowe rozszerzenie i powstawanie żylaków.
Najprościej tłumacząc, zadaniem pończochy uciskowej jest wywarcie nacisku na zmienioną chorobowo żyłę. Sprawia on, iż zmniejsza się średnica żył co umożliwia szybsze krążenie krwi i zapobiega tworzeniu się zakrzepów oraz zatorów.
Klasy pończoch kompresyjnych na żylaki
Istnieją cztery klasy nacisku w pończochach uciskowych. Ich dobór zależy od stopnia zaawansowania choroby żylakowej. Ten z kolei opisany jest w mmHg, czyli ciśnieniu wywieranym na chorą kończynę. W zmienionej przez chorobę i rozszerzonej żyle krew przepływa za szybko. Ucisk sprawia, iż ciśnienie zmniejsza się, zależnie od klasy pończochy na żylaki, od 18 do 49 mmHg i więcej. W efekcie, dzięki adekwatnemu dobraniu klasy pończochy uciskowej, noga przestaje puchnąć i boleć.
W szpitalu Medicus Bonus w Środzie Wielkopolskiej używamy pończoch drugiej klasy, dedykowanej przede wszystkim pacjentom po zabiegach operacyjnych.
Warto pamiętać, iż klasę nacisku dobiera pacjentowi lekarz flebolog. Samodzielne próby dopasowania mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia, gdyż zamiast zmniejszyć, może podnieść ciśnienie krwi, co przekreśli efekty leczenia.
Wszelkie wątpliwości odnośnie działania produktów kompresyjnych należy zgłaszać swojemu lekarzowi. Początkowo ucisk wywoływany przez pończochy na żylaki może przynosić dyskomfort podczas noszenia. Z czasem jednak uczucie to, podobnie jak przy zmianie okularów, mija.
Czy tylko pończochy na żylaki?
O tym co najlepiej nosić, powinien zdecydować lekarz flebolog. Wszystko zależy od tego, w którym miejscu znajduje się chora żyła. Można zatem pod indywidualne potrzeby dobrać podkolanówki, pończochy czy rajstopy. Na rynku dostępne są także rajstopy ciążowe oraz męskie kalesony. Ich dobór jest kwestią bardzo indywidualną.
Podkolanówki zwykle noszą pacjenci, którzy mają żylaki w dolnych częściach kończyn. Pończochy polecane są po skleroterapii i operacjach. Pamiętać należy, iż te szpitalne – białe, nieco różnią się od pończoch polecanych do noszenia na co dzień.
Rajstopy wskazane są dla chorych mających problemy w najwyższym odcinku żylnym znajdującym się na kończynie. Chętnie też sięgają po nie osoby, które źle się czują w pończochach.
Pamiętać należy, iż im dłuższa pończocha na żylaki, tym początkowo może sprawiać większe problemy podczas zakładania.
Jak dobrze dobrać pończochy kompresyjne?
Dobrze dobrane pończochy dają gwarancję lepszego efektu terapeutycznego. jeżeli są zbyt luźne mogą spadać z nogi. Za małe z kolei mogą dawać zbyt silny nacisk i powodować duży dyskomfort. Dobór pończoch w teorii jest stosunkowo prosty, jednak zaleca się, by pomiary wykonał lekarz flebolg. To gwarancja dobrania najlepszych pończoch względem wagi oraz wzrostu pacjenta.
Pomiary na wewnętrznej stronie nogi najlepiej jest wykonywać rano na wypoczętej, pozbawionej jeszcze obrzęku kończynie.
Należy zmierzyć kostkę w jej najwęższym miejscu, łydkę w najszerszym oraz udo na wysokości 3-5 cm poniżej krocza. Równie ważne jest zmierzenie długości nogi.
Przeciwwskazania do noszenia pończoch na żylaki
Konsultacja z lekarzem flebologiem przed podjęciem decyzji o noszeniu pończoch przeciw żylakom jest o tyle ważna, iż niestety nie każdy cierpiący na choroby żył może je nosić. Jest kilka chorób, które to wykluczają:
- angiopatia cukrzycowa – objawia się m.in. drętwieniem kończyn, gęsią skórką, poczuciem zimna, bólem połączonym z drgawkami oraz osłabienie nóg;
- miażdżyca tętnic kończyn dolnych;
- zrostowe zapalenie tętnic kończyn dolnych – choroba Buergera;
- stany zapalne skóry;
- zapalenie tkanki podskórnej lub mięśni;
- reakcje alergiczne na składniki wykorzystywane przy produkcji wyrobu uciskowego.
Jak dbać o pończochy przeciw żylakom
Produkty kompresyjne, choć wytrzymałe, są bardzo wrażliwe na wszelkiego rodzaju środki chemiczne oraz uszkodzenia. Podobnie, jak z dobrej jakości śpiworem. Jest wytrzymały, jednak należy prać go w odpowiednich płynach i nie narażać na nadmierne zgniatanie. Pończochy przeciw żylakom również będą dłużej i lepiej służyć, jeżeli traktowane będą odpowiednio. Wystarczy trzymać się kilku zasad.
- prać manualnie – jeżeli już wkładamy je do pralki, to tylko w woreczku do bielizny. Program powinien być nastawiony na tryb prania tkanin delikatnych z temperaturą nie wyższą, niż 30 stopni;
- do prania najlepiej jest używać niewielkiej ilości płynu lub proszku wcześniej rozpuszczonego w wodzie;
- odradza się używania płynów do płukania;
- należy unikać wszelkiego rodzaju wyżymania i wykręcania – najlepiej jest podsuszyć je w ręczniku, a następnie wywiesić do swobodnego wyschnięcia.
Co również ważne, jeżeli zauważymy jakiekolwiek wystające nitki czy włókna, nie należy ich wycinać, a tym bardziej zaszywać. Pończochy przeciw żylakom zrobione są tak, iż po wszelkich tego typu zabiegach tracą swoje adekwatności. Zniszczony produkt należy wyrzucić.
Można dopilnować, by pończochy przeciw żylakom dłużej nam służyły. Jak to zrobić?
- dbać o dobry stan obuwia – wszelkie zagniecenia w środku przyczyniają się do obtarć nie tylko stóp, ale i pończoch;
- wszelkiego rodzaju sandały i klapki mogą przyspieszyć zniszczenie pończoch na żylaki;
- warto dbać o stan stóp – im gładsza skóra, tym produkty kompresyjne dłużej pozostaną w dobrym stanie.
