Indeks glikemiczny diet: znaczenie poza kontrolą cukrzycy

Pojęcie „indeksu glikemicznego” zostało po raz pierwszy zaproponowane przez prof. Davida Jenkinsa z Uniwersytetu w Toronto w 1981 r. Indeks glikemiczny (GI) żywności odnosi się do adekwatności żywności polegającej na zwiększaniu poziomu glukozy we krwi i jest miarą „ jakość węglowodanów. Jako komparator stosuje się glukozę lub biały chleb. IG glukozy przyjmuje się jako 100, a IG innych produktów spożywczych podaje się jako procent tej wartości. Zatem IG żywności dzieli się na niski (poniżej 55), średni IG (56-69) i wysoki IG (powyżej 70). IG pomnożony przez ilość spożytych węglowodanów określa ładunek glikemiczny (GL).

Wielu dietetyków mocno wierzy w szkodliwy wpływ stosowania diet o wysokim IG i odwrotnie, korzystne skutki stosowania diet o niskim IG. Są jeszcze inni, którzy uważają, iż jest to zbyt uproszczone podejście. Argumentują, iż węglowodany są tylko jednym z makroskładników pożywienia, a jakość białka i tłuszczu jest ignorowana, jeżeli do oceny jakości diety stosuje się wyłącznie IG.

Istnieje jednak wiele dowodów potwierdzających rosnące znaczenie IG i GL w diecie. Ostatnio jasno ustalono związek pomiędzy dietami o wysokim IG i GL a ryzykiem cukrzycy typu 2. Mniej znany jest jednak związek diet o wysokim IG z chorobami układu krążenia i śmiertelnością. W badaniu Prospective Urban Rural Epidemiology (PURE), którego również jesteśmy częścią, wzięło udział 137 851 uczestników z 20 państw (w tym Indie) na pięciu kontynentach, a wyniki badania obserwowano od dziesięcioleci. W artykule opublikowanym w New England Journal of Medicine w 2021 r. sprawdziliśmy związek IG i ŁG diet z chorobami układu krążenia. Do oceny GI i GL różnych diet w różnych krajach wykorzystaliśmy kwestionariusze dotyczące częstotliwości spożywania żywności specyficzne dla danego kraju. Podaliśmy, iż diety o wysokim IG były powiązane z poważnymi zdarzeniami sercowo-naczyniowymi, w tym zgonami, we wszystkich grupach etnicznych. Otworzyło to oczy na znaczenie IG żywności, ponieważ do czasu opublikowania tego badania nie było wiadomo, iż znaczenie IG wykracza poza cukrzycę.

Odkrycia te są szczególnie istotne w przypadku Indii i Azji Południowej, gdzie spożycie węglowodanów w postaci białego ryżu lub pszenicy o wysokim IG stanowi większość kalorii, co prowadzi do bardzo wysokiego GL w naszej diecie. Dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby zmniejszyć IG i GL w naszej diecie. Mogłoby to pomóc nie tylko w profilaktyce i kontroli cukrzycy, ale także w zmniejszeniu częstości występowania chorób układu krążenia, które w naszym kraju występują w znacznie młodszym wieku.

Przykłady diet o niskim IG obejmują brązowy ryż, płatki owsiane, rośliny strączkowe, rośliny strączkowe i fasolę, owoce takie jak jabłko i gujawa, warzywa takie jak szpinak, sałata, brinjal, brokuły, pomidory, paneer, soja, orzechy i nasiona.

Diety o wysokim IG obejmują cukier i słodycze, biały ryż, maida, ziemniaki, biały chleb, słodzone napoje, jaggery, płatki kukurydziane i ciasteczka.

Jeśli diety o wysokim IG, czyli „złe” węglowodany, zostaną zastąpione „dobrymi” węglowodanami o niskim IG i w połączeniu z odpowiednią aktywnością fizyczną (ćwiczeniami fizycznymi), mogłoby to pomóc w ograniczeniu rosnącej częstości występowania przedwczesnych chorób układu krążenia u ludzi. Indie.

(V. Mohan jest prezesem Centrum Specjalizacji Diabetologicznych Dr. Mohana i Fundacji Badań nad Cukrzycą Madras, Chennai)